KALENDARIUM
Polecam: https://fiszkoteka.pl/zestaw/38421-najwazniejsze-daty.-powtorzenie-do-egzaminu
Znaczenie daty narodzin Chrystusa dla chrześcijańskiej rachuby czasu.
BITWY: pod Maratonem (490 r. przed Chr.)
pod Termopilami, pod Salaminą (480 r. przed Chr.),
pod Platejami (479 r. przed Chr.)
776 r. przed Chr. i 1896 r. (pierwsze igrzyska olimpijskie, pierwsze igrzyska nowożytne)
BITWY: Cheronea (338 r. przed Chr.) oraz Gordion, Issos, Gaugamela (okres 334–323 r. przed Chr.)
Legendarna data założenia Rzymu (753 r. przed Chr.),
datę zaprowadzenia republiki w Rzymie (509 r. przed Chr.)
rolę daty 753 r. przed Chr. jako punktu odniesienia dla rzymskiego sposobu mierzenia czasu
73–71 r. przed Chr. – przebieg i wynik powstania Spartakusa
44 r. przed Chr. (zabójstwo Cezara), 31 r. przed Chr. (bitwa pod Akcjum, koniec Republiki), 395 r. (podział Cesarstwa na część zachodnią i wschodnią)
313 r. (edykt mediolański),
380 r. (chrześcijaństwo religią państwową)
410 r. (zdobycie Rzymu przez Wizygotów),
476 r. (upadek Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie, umowna data końca starożytności)
1054 r. (schizma wschodnia)
496 r. (chrzest Chlodwiga)
622 r. (opuszczenie przez Mahometa Mekki i udanie się do Medyny, początek ery muzułmańskiej), 732 r. (bitwa pod Poitiers)
754 r. (koronacja Pepina Krótkiego przez papieża),
800 r. (koronacja Karola na cesarza w Rzymie),
843 r. (traktat w Verdun)
755 r. okoliczności powstania Państwa Kościelnego
919 r. (powstanie Królestwa Niemieckiego)
962 r. (koronacja Ottona I na cesarza rzymskiego)
965 r. (sojusz z Czechami),
966 r. (chrzest Mieszka I),
968 r. (biskupstwo misyjne w Poznaniu),
972 r. (bitwa pod Cedynią)
997 r. (śmierć biskupa Wojciecha),
999 r. (jego kanonizacja),
1000 r. (zjazd gnieźnieński),
1002–1018 (wojny z Henrykiem II),
1018 r. (pokój w Budziszynie, przyłączenie Grodów Czerwieńskich),
1025 r. (koronacja i śmierć Chrobrego i koronacja Mieszka II)
Najazd sąsiadów na Polskę w 1031 r.
Najazd czeski w 1039 r.(ks. Brzetysław, złupienie Gniezna)
1215 r. (obrady IV soboru laterańskiego),
1077 r. (ukorzenie się Henryka IV przed papieżem – Canossa),
1122 r. (konkordat wormacki)
1095 r. (synod w Clermont),
1096 r. (wyprawa ludowa, I wyprawa krzyżowa),
1204 r. (IV wyprawa krzyżowa),
1291 r. (zdobycie Akki)
1215 r. (Wielka Karta Swobód),
1264 r. (ukształtowanie się parlamentu w Anglii)
1109 r. (wyprawa cesarska na Polskę, obrona Głogowa),
1138 r. (testament Krzywoustego)
1226–1230 (sprowadzenie do Polski Krzyżaków),
1241 r. (najazd tatarski na Polskę, bitwa pod Legnicą)
1295 r. (koronacja Przemysła II),
1300 r. (koronacja Wacława II),
1320 r. (koronacja Łokietka),
1331 r. (bitwa pod Płowcami)
1309–1377 r. (tzw. niewola awiniońska papieży),
1347–1350 r. (epidemia dżumy),
1414–1418 r. (sobór w Konstancji),
1337–1453 r. (wojna stuletnia)
1335 r. (zjazd w Wyszehradzie),
1343 r. (pokój w Kaliszu),
1341 r. (konflikt zbrojny z Czechami o Śląsk),
1348 r. (pokój w Namysłowie),
1364 r. (utworzenie Akademii Krakowskiej, zjazd monarchów w Krakowie)
1385 r. (unia w Krewie),
1386 r. (chrzest i ślub Jagiełły z Jadwigą)
1409–1411 r. (wielka wojna z Krzyżakami),
15 lipca 1410 r. (bitwa pod Grunwaldem),
1411 r. (pokój toruński),
1414–1418 (sobór w Konstancji)
1440 r. (unia personalna polsko-węgierska),
1444 r. (bitwa pod Warną),
1453 r. (upadek Konstantynopola)
1498 r. (odkrycie drogi morskiej do Indii),
1492 r. (odkrycie Ameryki),
1519–1522 r. (opłynięcie świata)
1517 r. (wystąpienie Lutra),
1524–1525 r. (wojna religijna w krajach niemieckich "chłopska"),
1534 r. (akt supremacji W ANGLII za Jana bez ziemi)
1540 r. (zatwierdzenie zakonu jezuitów),
1545–1563 (sobór trydencki),
1555 r. (pokój w Augsburgu)
1526 r. (bitwa pod Mohaczem, śmierć Ludwika Jagiellończyka),
1571 r. (bitwa pod Lepanto zwycięstwo przeciw Turcji),
1572r. (Noc św. Bartłomieja- śmierć Hugenotów)
1598 r. (edykt w Nantes- pokój religijny we Francji)
1454–1466 r. (wojna trzynastoletnia),
1466 r. (drugi pokój toruński),
1525 r. (pokój krakowski),
1582 r. (rozejm w Jamie Zapolskim)
1444 r. (bitwa pod Warną),
1533 r. (pokój z Turcją)
1563 r. (wydanie Biblii brzeskiej),
1564 r. (sprowadzenie do Polski jezuitów),
1573 r. (konfederacja warszawska),
1596 r. (unia brzeska)
1422 r. (przywilej czerwiński),
1430 r. (przywilej jedleńskokrakowski),
1493 r. (przywilej piotrkowski),
1505 r. (konstytucja nihil novi)
1466 r. (powrót Gdańska do Polski),
1520 r. (przywilej bydgoskotoruński)
1569 r. (unia lubelska),
1572 r. (bezpotomna śmierć Zygmunta Augusta),
1573 r. (pierwsza wolna elekcja)
1618 r. (wybuch wojny trzydziestoletniej),
1620 r. (bitwa pod Białą Górą),
1632 r. (bitwa pod Lützen),
1648 r. (pokój westfalski)
1624–1642 r. (rządy kardynała Richelieu),
1640 r. (wybuch rewolucji w Anglii),
1688 r. (sławetna rewolucja),
1689 r. (Karta praw)
1605 r. (bitwa pod Kircholmem),
1635 r.(rozejm w Sztumskiej Wsi),
1610 r. (bitwa pod Kłuszynem),
1619 r. (rozejm w Dywilinie)
1621 r. (bitwa pod Chocimiem),
1648 r. (powstanie Chmielnickiego),
1651 r. (bitwa pod Beresteczkiem),
1654 r. (rada w Perejasławiu),
1667 r. (rozejm w Andruszowie),
1655–1656 (potop szwedzki),
1660 r. (pokój w Oliwie),
1657 r. (traktaty welawskobydgoskie),
12 IX 1683 r. (odsiecz Wiednia)
1652 r. (pierwsze zerwanie sejmu),
1720–1721 (wojna północna),
1740 r. (założenie Collegium Nobilium),
1760–1663 (O skutecznym rad sposobie)
1717 r. (powstanie pierwszej loży masońskiej),
1751 r. (początek wydawania Encyklopedii)
1735 r. (zastosowanie koksu do wytopu żelaza),
1775 r. (zastosowanie maszyny parowej),
1785 r. (mechaniczny warsztat tkacki)
1607 r. (założenie osady Jamestown),
1773 r. (,,bostońskie picie herbaty”),
1774 r. (kongres w Filadelfii),
4 VII 1776 r. (Deklaracja Niepodległości),
1788 r. (zatwierdzenie konstytucji USA)
1732 r. (traktat „trzech czarnych orłów”)
1764 r. (sejm konwokacyjny, ostatnia elekcja),
1768–1672 (konfederacja barska),
1772 r. (pierwszy rozbiór)
1788–1791 (Sejm Wielki),
1789 r. („czarna procesja”),
1791 r. (prawo o miastach),
3 V 1791 r. (uchwalenie konstytucji)
1792 r. (Targowica, bitwa pod Zieleńcami),
1793 r. (drugi rozbiór),
1794 r. (powstanie kościuszkowskie),
1795 r. (trzeci rozbiór)
5 V 1789 r. (otwarcie obrad Stanów Generalnych),
20 VI 1789 r. (przysięga na sali do gry w piłkę Konstytuanta),
14 VII 1789 r. (zajęcie Bastylii),
26 VIII 1789 r. (Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela),
1790 r. (konstytucja cywilna kleru),
IX 1791 r. (konstytucja FRANCUSKA)
1791 r. (Zgromadzenie Prawodawcze),
kwiecień 1792 r. (wypowiedzenie wojny Austrii PRZEZ FRANCJĘ),
wrzesień 1792 r. (masakry w Paryżu),
21 stycznia 1793 r. (ścięcie Ludwika XVI)
marzec 1793 r. (wybuch powstania w Wandei),
kwiecień 1793 r. (utworzenie Komitetu Ocalenia Publicznego),
9 thermidora (27 lipca) 1794 r. (upadek Robespierre’a)
1796–1797 (kampania włoska Bonapartego),
1798 r. (wyprawa do Egiptu),
18 brumaire’a (9 listopada) 1799 r. (zamach stanu Napoleona),
1804 r. (Kodeks Napoleona, koronacja cesarska)
1805 r. (bitwy pod Austerlitz i Trafalgarem),
1806 r. (bitwy pod Jeną i Auerstädt, utworzenie Związku Reńskiego, ogłoszenie blokady
kontynentalnej Anglii),
1809 r. (bitwa pod Wagram)
1797 r. (powstanie Legionów Polskich),
1807 r. (powstanie Księstwa Warszawskiego),
1808 r. (szarża w wąwozie Somosierra),
1809 r. (bitwa pod Raszynem),
1812 r. (wyprawa na Rosję), bitwa pod Borodino, zajęcie Moskwy),
1813 r. (bitwa pod Lipskiem),
1814 r. (abdykacja Napoleona, zesłanie na Elbę),
1815 r. (,,sto dni’’, bitwa pod Waterloo),
1821 r. (śmierć Napoleona),
1815 r. (kongres wiedeński, Święte Przymierze)
1807 r. (parostatek),
1827 r. (telegraf),
1829 r. (lokomotywa),
1834 r. (żniwiarka),
1840 r. (nawozy sztuczne),
1853 r. (lampa naftowa)
1825 r. (powstanie dekabrystów we Francji),
1829 r. (uznanie niepodległości Grecji),
1830 r. (rewolucja lipcowa we Francji, powstanie w Belgii)
29 XI 1830 r. (wybuch powstania listopadowego),
X 1830 r. (uznanie powstania za narodowe),
I 1831 r. (detronizacja Mikołaja I),
1831 r. (wojna z Rosją, upadek powstania)
1846 r. (powstanie krakowskie, rabacja)
II 1848 r. (rewolucja lutowa),
III 1848 r. (rewolucja w Wiedniu, powstanie na Węgrzech),
VI 1848 r. (parlament frankfurcki)
1857 r. (powstanie Towarzystwa Rolniczego),
1861 r. (manifestacje patriotyczne),
22 I 1863 r. (wybuch powstania styczniowego),
5 VIII 1864 r. (powieszenie Traugutta na stokach Cytadeli)
1852 r. (II Cesarstwo),
1854–1856 r. (wojna krymska),
1861–1865 (wojna secesyjna),
1864 r. (zjednoczenie Włoch),
1870 r. (wojna francusko-pruska),
1871 r. (zjednoczenie Niemiec)
1904–1906 (wojna rosyjsko-japońska)
1869 r. (otwarcie Kanału Sueskiego),
1876 r. (wynalezienie telefonu),
1877 r. (fonograf),
1879 r. (żarówka),
1895 r. (kinematograf),
1896 r. (pierwsze nowożytne Igrzyska Olimpijskie),
1903 r. (pierwszy lot samolotem),
1914 r. (Kanał Panamski)
1848 r. (Manifest komunistyczny),
1891 r. (encyklika Rerum novarum)
1886 r. (powołanie Komisji Kolonizacyjnej),
1894 r. (powstanie Hakaty),
1901 r. (strajk DZIECI we Wrześni)
1892 r. (powstanie PPS),
1894 r. (powstanie SDKPiL)
1887 r. (powstanie Ligi Polskiej),
1895 r. (powstanie Stronnictwa Ludowego)
1879 r. (sojusz Niemiec i Austro-Węgier),
1904 r. (entente cordiale),
28 VI 1914 r. (zamach w Sarajewie),
VIII 1914 r. (bitwa pod Tannenbergiem),
IX 1914 r. (bitwa nad Marną)
1916 r. (bitwa pod Verdun),
1917 r. (przystąpienie Stanów Zjednoczonych do wojny, rewolucja lutowa, przewrót bolszewicki),
III 1918 r. (pokój brzeski),
11 XI 1918 r. (kapitulacja Niemiec)
1914 r. (utworzenie Legionów Polskich),
5 XI 1916 r. (akt 5 listopada),
1917 r. (Komitet Narodowy Polski w Paryżu, 14 punktów Wilsona)
1918 r. (powstanie Naczelnej Rady Ludowej, Polskiej Komisji Likwidacyjnej, rządu lubelskiego),
11 XI 1918 r. (przekazanie Piłsudskiemu władzy nad wojskiem przez Radę Regencyjną)